Viêm tụy cấp ở trẻ em

Viêm tụy cấp ở trẻ em là một tình trạng viêm nhiễm cấp tính nhu mô tụy xuất hiện ở trẻ em.  Bệnh diễn biến từ nhẹ đến nặng thậm chí là tử vong nếu nếu không phát hiện sớm và đưa trẻ đến viện điều trị kip thời.

Đại cương về tụy.

Tụy là một tạng nằm trong ổ bụng,  phía trước các mạch máu lớn và cột sống ngang mức L1 – L2, phía sau dạ dày ,  giữa tá tràng và lách. Người ta chia tụy thành các phần : đầu , eo, thân và đuôi tụy. Tụy vừa là cơ quan nội tiết ( đảm nhiệm chức năng tiết các hormone insulin và glucagon ) vừa là cơ quan ngoại tiết (tiết enzyme tiêu hóa amylase và lipase). Vì vậy tụy có vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa và chuyển hóa của cơ thể.

Dấu hiệu viêm tụy cấp của trẻ em.

Đau bụng là dấu hiệu thường gặp khi viêm tụy cấp ở trẻ em: cơn đau xuất hiện đột ngột hoặc từ từ và tăng dần.  Đau có thể xuất phát ở nửa trên của bụng hoặc nửa trên bên trái , sau đó cơn đau có thể lan ra sau lưng. Đau có thể kéo dài vài ngày và tăng dần khi ăn nhiều sản phẩm chứa nhiều chất béo hoặc khi trẻ nằm ngửa.

Nôn : trẻ có thể nôn ra dịch dạ dày , dịch mật hoặc dịch có lẫn máu. Sau khi nôn trẻ không đỡ.

Ngoài ra, viêm tụy cấp ở trẻ có thể xuất hiện các triệu chứng khác như sốt, nhịp tim nhanh, rối loạn trí thức , người mệt mỏi, ớn lạnh,…

Các cận lâm sàng cần cho chẩn đoán viêm tụy cấp ở trẻ:

Xét nghiệm công thức máu: giảm hematocrit so với bình thường  và tăng số lượng bạch cầu,

Xét nghiệm enzyme tiêu hóa trong máu: amylase  và lipase đều có nồng độ gấp 3 lần so với bình thường. Tuy nhiên nồng độ enzyme tiêu hóa cao không phản ánh mức độ nặng của bệnh.

Xét nghiệm nước tiểu : nồng độ amylase tăng kéo dài trên 14 ngày, chỉ số này có giá trị khi nồng độ enzyme này tăng chưa đến 3 lần so với bình thường.

Cấy máu: nếu nghi ngờ nguyên nhân do kí sinh trùng gây viêm tụy cấp ở trẻ em.

Siêu âm, cắt lớp vi tính : giúp bác sĩ phát hiện những tổn thương bất thường của tụy thông qua hình ảnh thu được.

X-Quang: để giúp bác sĩ loại bỏ các bệnh lý khác như tắc ruột, thủng ruột.

Ngoài ra còn có thể sử dụng các cận lâm sàng khác như chụp cộng hưởng từ, sinh thiết, nội soi,… nếu cần thiết.

Phương pháp điều trị viêm tụy cấp ở trẻ em:

Viêm tụy cấp thường điều trị bằng nội khoa. Thời gian đều trị bệnh lâu và có thể kéo dài đến cả tháng.

Bệnh nhân sẽ được đặt sonde dạ dày để rút dịch. Trong thời gian điều trị trẻ không được ăn, uống mà được nuôi dưỡng qua đường tĩnh mạch hoặc đặt ống sonde đặc biệt vào dạ dày.

Bên cạnh đó, bác sĩ có thể kết hợp điều trị bằng kháng sinh nếu tình trạng bệnh nặng.

Tuy nhiên, một số trường hợp cần phải phẫu thuật can thiệp như viêm tiến triển thành áp xe có kích thước trên 3 cm, nang tụy tăng sinh nhanh khiến kích thước trên 5 cm mà tình trạng này kéo dài trên 28 ngày, xuất huyết tụy, hoại tử tụy kèm theo các triệu chứng nôn, chướng bụng và các biểu hiện của nhiễm trùng nhiễm độc.

Trên đây là một số  thông tin về triệu chứng, chẩn đoán và phương pháp điều trị viêm tụy cấp ở trẻ em. Mong rằng những thông tin này sẽ giúp các bậc phụ huynh hiểu rõ một số vấn đề của bệnh và biết cách nhận biết  để có thể phát hiện sớm bệnh nếu trẻ bị viêm ruột thừa cấp.